W czerwcu 1937 roku światem wstrząsnął skandal: grupa najbardziej utalentowanych i doświadczonych oficerów Armii Czerwonej została skazana na śmierć przez tajny sąd wojskowy. Oskarżono ich o udział w domniemanym spisku, współpracę z nazistami i plan obalenia Stalina. Po wykonaniu wyroku fala represji zalała całą Armię Czerwoną, a oficerów i żołnierzy posądzonych o zdradę stracono. Czystka wojskowa stała się początkiem fali wielkiego terroru, podczas której ponad 1 mln ludzi uwięziono w obozach pracy, a co najmniej 750 tys. zabito. Przemoc i tyrania zaczęły dotykać także tych, którzy w żaden sposób nie sprzeciwiali się reżimowi dyktatora.Zamach Stalina na własne wojsko miał bardzo poważne konsekwencje po wybuchu II wojny światowej. Armia Czerwona, pozbawiona doświadczonych oficerów, działała nieudolnie. Prawdopodobnie dlatego nie doszło do sojuszu ZSRR, Wielkiej Brytanii i Francji przed wojną - wódz niszczący własne siły zbrojne byłby zbyt nieprzewidywalnym sojusznikiem.Dlaczego Stalin latem 1937 roku bezpardonowo zaatakował swoje wojsko? Czym się kierował, osłabiając armię w przededniu wojny? Powstało wiele analiz historycznych na ten temat, jednak większość z postawionych przez naukowców tez zawiera istotne luki. Czy radzieckim politykiem kierowały siła i pewność siebie, czy też paranoja i lęk przed słabością? Czy i kto sfabrykował "spisek wojskowy"? Dzięki niedawnemu otwarciu rosyjskich archiwów powstała możliwość zweryfikowania relacji uciekinierów ze Związku Radzieckiego, teorii spiskowych i obiegowych opinii na temat czystki. Wnikliwa analiza tych materiałów i znakomita znajomość kontekstu pozwoliły na rzucenie nowego światła na charakter władzy, przemoc państwa wobec obywateli i relacje cywilno-wojskowe w reżimie stalinowskim. Zawarta w publikacji nowa interpretacja wielkiej czystki, a także odkrywcze i przekonujące argumenty dotyczące przesłanek, którymi kierował się Stalin, sprawiają, że jest to nie tylko kawał rzetelnej historii, ale także pasjonująca lektura!

Szlak Leningrad-Berlin w odważnej, pozbawionej autocenzury relacji żołnierza Armii Czerwonej. Opowieść Nikołaja Nikulina, wcielonego do wojska w 1941, który jako jeden z nielicznych sowieckich żołnierzy przeszedł cały szlak bojowy. Został odznaczony za bohaterstwo, jednak jego wspomnienia odzierają frontowe przeżycia z heroizmu, burząc mit wielkiej wojny ojczyźnianej. Nikulin otwarcie przyznaje się do potwornego strachu, opisuje głód, śmierć i okrucieństwo czerwonoarmistów. Demaskuje głupotę i cynizm dowodzących, a także bezwzględność sowieckiej machiny wojennej. Publikacja tej relacji możliwa była dopiero po rozpadzie Związku Radzieckiego, jej wcześniejsze upublicznienie groziłoby Autorowi łagrem. Pułkownik wie, że atak nie ma sensu, że jedynie padną kolejne trupy. [.] Jednak pułkownik wykonuje rozkaz i pędzi ludzi do ataku. Jeśli ma sumienie, sam idzie w bój i ginie. [.] Jest im znana tylko jedna taktyka - napierać masą ciał. Ktoś w końcu zabije Niemca.